Težina bebe na rođenju u velikoj mjeri zavisi od gestacionog doba, odnosno od toga koliko je vremena beba provela u materici
Buduće mame i tate, spremite se: milion puta će vas pitati koliko je vaša beba bila teška na rođenju. “A koja je težina bebe” jedno je od najčešćih pitanja koje novim roditeljima postavljaju prijatelji, rođaci, čak i nepoznati ljudi na ulici.
Čemu opsjednutost porođajnom težinom?
“Uopšte, to može biti dobar pokazatelj zdravlja bebe”, kaže dr David Hill za Huffingtonpost. Drugim riječima, ono što svi ti znatiželjnici žele da čuju je da li je vaša beba rođena zdrava.
Ali, dok je težina na rođenju pravi pokazatelj zdravlja, broj nije savršen pokazatelj. Sitna beba može biti bistrog pogleda i ružičasta, dok novorođenčad normalne veličine mogu imati mnoštvo zdravstvenih problema. To govori da postoji nekoliko opštih smijernica koje nas mogu smiriti i pomoći nam kako bismo znali šta da očekujemo.
Težina bebe na rođenju i gestaciono doba
Prvo, težina bebe na rođenju u velikoj mjeri zavisi od gestacionog doba, što znači koliko je vremena beba provela u materici. Za bebe koje su rođene u terminu, prosječna težina je između 2,7 i 4 kilograma. Ali za one koji su rođene ranije ili kasnije, prosjek je malo drugačiji.
“U većini slučajeva, ako je beba rođena prerano, ona će biti manja, a ako se rodi kasno, biće veća”, kaže Hill.
“Dakle, prilikom procjene težine pri porođaju, prvo što radimo je prilagođavanje gestacionoj starosti. Beba je možda mala u apsolutnom smislu jer je rođena u 36. nedjelji, ali ako je njena veličina prosječna za 36-nedeljni termin, onda se smatra prosječnom.”
Zbog toga što prijevremeno rođene bebe ne dobijaju potpunu korist od razvoja u materici, one imaju veći rizik od zdravstvenih komplikacija, kao što su žutica, anemija, respiratorna oboljenja ili problemi sa srcem, pa često zahtijevaju neonatalnu intenzivnu njegu.
Ipak, to što je prijevremeno rođena beba manja od bebe koja se rodila u terminu, ne znači automatski da je manje zdrava.
Težina bebe na rođenju i genetika
Što se tiče beba koje su rođene u terminu, čak i ponekad izađu iz opsega od 2,7 do 4 kilograma, iz bilo kog razloga. Ponekad je samo genetika u pitanju – možda su oba roditelja sitnija ili su možda visoki i krupni. Međutim, često je niža ili natprosječno visoka težina bebe odraz zdravlja majke.
Kada novorođenče teži manje u odnosu na 90% beba iste gestacijske starosti (stavljajući ih u 10. percentil), smatra se “malom za gestaciono doba” ili SGA (small for gestational age).
Često je SGA rezultat fetusa koji ne dobija punu količinu hranljivih materija ili kiseonika koji su potrebni za normalan razvoj organa i tkiva, što može proisteći od uslova koji utiču na mamu.
Na primjer, Hill kaže da hipertenzija nastala u trudnoći može smanjiti težinu bebe. Mogu se javiti i problemi sa srcem, respiratornim organima ili bubrezima.
Pušenje i konzumiranje alkohola tokom trudnoće takođe mogu dovesti do SGA.
“Nadam se da većina žena to zna i prije trudnoće”, kaže Hill. “Ali nikad ne možemo u dovoljnoj mjeri da ukažemo da je i tokom trudnoće to užasna ideja.”
Na drugom kraju spektra, ako beba teži više nego 90 procenata novorođenčadi iste gestacijske starosti (one su u 90. percentilu), smatraju se “velikim za gestaciono doba” ili LGA (large for gestational age).
To može biti uzrok gojaznosti mame ili viška tjelesne težine tokom trudnoće. Najčešće je vezano za gestacijski dijabetes.
MUZIKA ZA BEBE I DJECU: Najljepše pjesme i uspavanke za san vaših mališana
Težina bebe na rođenju i dijabetes
“Majke koje imaju gestacijski dijabetes ili čak samo netoleranciju na glukozu mogu uzrokovati povećanje šećera u krvi svojih beba”, kaže Hill. Visok nivo šećera u krvi, zauzvrat, podstiče dječje tijelo da izvuče insulin, pa dobijamo veće, bucmasto novorođenče.
“Ove bebe mogu biti toliko velike, da je prirodan porođaj teži ili čak zahtijevaju da se rode carskim rezom”, kaže Hill. Carski rez je rizičniji i za mamu i za bebu nego prirodan porođaj.
“Nesumnjivo ima određenih zdravstvenih problema u novorođenom periodu koji su povezani sa SGA i LGA”, kaže Hill. “Iznenađujuće je da su ta pitanja ista: održavanje zdravog nivoa šećera u krvi. Djeca sa nedovoljnom tjelesnom težinom nemaju adekvatne zalihe masnoća koje bi ih zagrijale ili podigle šećer u krvi”.
Ako se njihov šećer u krvi suviše smanji, to može biti opasno po život, dodao je on, pa moraju dobiti prehrambene suplemente ili dekstrozu intravenski kako bi održale nivo šećera u krvi dok se ne stabilizuju i počnu da se hrane normalno.
Slično tome, kada se LGA beba rodi dijabetičaru ili osobi netolerantnoj na glukozu, završava sa stvaranjem previše insulina ubrzo nakon porođaja, što dovodi do pada njihovog šećera u krvi i zahtijeva intervenciju.
Hill kaže da LGA bebe često gube težinu prilično brzo nakon rođenja.
Dok će većina beba normalne težine izgubiti oko 10 procenata svoje tjelesne težine pre nego što je ponovo ostvari, LGA bebe mogu da izgube još više.
“Ako u prvoj nedjelji gubi više nego 10 odsto beba koje su rođene sa prosječnom težinom, brinućemo se da ne dobija dovoljno hrane”, kaže Hill. “Ali ako mama ima dijabetes, stanje LGA bebe koja gubi više od 10 odsto svoje tjelesne težine nije toliko alarmantno – vjerovatno se vraća na težinu koju je trebalo da ima.”
S obzirom na to da i SGA i LGA nose rizike za zdravlje, “ako planirate porođaj kod kuće, uvjerite se da ko god da vam pomaže, bude svjestan težine bebe koju je predvidio ultrazvuk, te da bude spreman da se pozabavi bilo kojim povezanim problemima”, kaže Hill .
Gdje god da vaše novorođenče pripada- SGA, za nijansu manje, prosječno, malo veće, ili LGA – ono ima dobar potencijal da postane jedra, zdrava, srećna beba.
Samo se uvjerite da ste zapamtili težinu vaše bebe na rođenju – i pripremite se za potpuno novu listu pitanja o težini dok vaše dijete raste.
Analiza krvi iz pete kod beba (Gatrijev test) otkriva urođene rijetke bolesti kod djece
