Ostali ste u drugom stanju po prvi put ili ste jednostavno, kao i većina nas, zaboravili svoje prethodno trudničko iskustvo? Bez brige, na pravom ste mjestu! Dr Mirjana Ostojić, specijalista ginekologije i akušerstva iz Specijalističke ginekološke ordinacije “Ginea” provela nas je kroz sve preglede u trudnoći! Koji su obavezni pregledi u trudnoći, kada se izvode i zašto su značajni pročitajte i pogledajte u nastavku teksta.
Skrining u prvom trimestru
Ultrazvučni pregled predstavlja propuštanje ultrazvučnih talasa visoke frekvencije kroz matericu. Talasi se odbijaju od bebe, a u zavisnosti kroz kakvu gustinu tkiva prolaze, takva slika se dobija. Na primjer, kosti su velike gustine, te se one vide kao bijeli odjek, dok je plodova voda male gustine, te je ona crno na ekranu.
Kako se radi ultrazvučni pregled trudnice?
Ultrazvučni pregled se može raditi vaginalno ili preko stomaka. Vaginalno se najčešće radi kada je u pitanju rana trudnoća i ponekad tokom prvog trimestra. Tada je beba mala i potrebno je približiti joj se radi uspješnijeg pregleda. Vaginalni pregled se vrši i kada je potrebno vidjeti grlić materice. Kasnije tokom trudnoće, kada je beba veća, ultrazvučni pregled se obavlja preko stomaka.
Kada se rade ultrazvučni pregledi u trudnoći?
Prvi ultrazvučni pregled radi se uglavnom nakon izostanka menstruacije, najbolje 3 nedjelje od izostanka, radi utvrđivanja trudnoće. Nabitnije je potvrditi da je tudnoća intrauterine, ali trudnice koje imaju bolove ili krvarenja će se svakako ranije javiti sa tegobama.
Tada se utvrđuju otkucaji srca bebe, da li je u pitanju jednoplodna ili višeplodna trudnoća, prisustvo žumančane kesice i njene dimenzije, eventualno postojanje opasnosti od krvarenja (subhorijalnog hematoma), te se određuje očekivani datum porođaja.
Drugi ultrazvučni pregled se radi u periodu između 11. i 14. nedjelja gestacije. Tada će se vidjeti bebina glava, oblik glavice, simetrija, trbuh, donji i gornji ekstremiteti, veliki pokreti fleksije i ekstenzije trupa, te organi bebe. Takođe, prati se struktura i razvijenost horoidnih pleksusa. Današnji savremeni aparati imaju softver koji automatski mjeri zadate strukture i odmah pokazuje odstupanje u odnosu na normalno.
Prilikom ovog UZV pregleda, trudnica nosi jedno malo biće dužine od 5 do 7 cm, koje ima sve organe i tkiva kao odrastao čovjek. Sama vizualizacija tkiva zavisi od građe trudnice ali i od kvaliteta aparata kojim se radi pregled, te od iskustva i znanja ljekara koji vrši ultrazvučni pregled.
12-14. NEDJELJA: Kombinovani (dabl) test
Nakon svih ovih ultrazvučnih pregleda, najvažnije je budućoj mami reći da je beba zdrava. To je posljednje 2 decenije olakšano pojavom kombinovanih dabl testova koji podrazumijevaju kombinaciju ultrazvuka i biohemijskih markera u zavisnosti od toga da li je beba nosilac hromozomopatije ili ne.
Koje su rizične grupe trudnica dobijene kombinovanim prenatalnim testom?
Grupa visokog rizika
U grupu visokog rizika spadaju one trudnice kod kojih je dabl ili tripl test pokazao rizik veći od 1:100 ili je nuhalni nabor deblji od 3 mm. Pored navedenog, može se uočiti nedostatak nosne kosti ili određene malformacije.
U tom slučaju, preporuka je da se stanje potvrdi invazivnom metodom kariotipizacije (amniocenteza, kordiocenteza – CVS).
Grupa srednjeg rizika
Srednje-rizičnu grupu čine trudnice s umjerenim rizikom za rođenje djeteta sa hromozomopatijom od 1:101 do 1:2500.
U ovom slučaju preporučljivo je uraditi neinvazivni prenatalni test. Ovi testovi se izvode od 10. sedmice trudnoće, a učestalost lažno pozitivnih rezultata je manja od 0,1%. Ukoliko je nalaz prenatalnog testa pozitivan, preporuka je utvrditi stanje invazivnom metodom. Ako je dobijeni nalaz negativan – daljnje pretrage nisu potrebne.
Grupa niskog rizika
U grupu niskog rizika spadaju trudnice s rizikom manjim od 1:2500.
Kod tumačenja rezultata dobijenih kombinovanim testom, važno je ne držati se samo statističkog rezulatata već i drugih činjenica. Na primjer, Beta HCG je kod trudnoća sa trizomijom 21 znatno viši nego u normalnoj trudnoći, dok je koncentracija PAPPA niža.
12. NEDJELJA: Neinvazivne metode – prenatalni testovi
Posljednju deceniju neinvazivni prenatalni testovi preuzimaju primat i rade se kao prvi i jedini skrining, čak i prije 12. nedjelje gestacije. Dr Mirjana Ostojić preporučuje da se na prenatalno testiranje sačeka 12. nedjelja kada se urade sve prethodno potrebne analize i kada je ginekolog siguran u svoju odluku.
Možda te zanima: Nifty, Qualified, Veritas, Verified, YOU51… Koji prenatalni test da uradim?
20. NEDJELJA: Fetalna ehokardiografija
Kada svi prethodni pregledi u trudnoći pokažu da se radi o jednoj zdravoj trudnoći, i urednom plodu, zlatni standard postaje pregled poslije 20. nedjelje trudnoće – fetalna ehokardiografija, odnosno ultrazvučni pregled bebinog srca. Ovaj pregled vrši pedijatar-kardiolog koji na taj način isključuje postojanje najčešće izolovane anomalije, koja ne zavisi od hromozomopatija već se javlja samostalno, ali je svakako česta u sklopu istih.
Dr Mirjana Ostojić o svim pregledima u trudnoći
Nadamo se da će vam ovaj članak biti koristan na vašem devetomjesečnom putu. Detaljne informacije o svim pregledima možete pogledati u videu na našem YouTube kanalu u kojem nam dr Mirjana Ostojić detaljno pojašnjava svaki od navedenih pregleda.